Bà Nguyễn Thị Trà My, Chủ tịch HĐQT Vinaseed nhấn mạnh, ứng dụng khoa học công nghệ đã trở thành yêu cầu sống còn để nông dân nâng cao thu nhập và giảm phát thải. Bà đề xuất Chính phủ có thêm chính sách hỗ trợ để tăng cường sự gắn kết giữa doanh nghiệp nông nghiệp và bà con nông dân.
Tại Hội nghị Thủ tướng Chính phủ đối thoại với nông dân 2025 diễn ra sáng 10/12, bà Nguyễn Thị Trà My - Tổng Giám đốc Tập đoàn PAN, Chủ tịch HĐQT Vinaseed bày tỏ xúc động, khi chủ đề về khoa học công nghệ của Hội nghị thực sự “chạm tới” nhu cầu cấp thiết của cả doanh nghiệp lẫn nông dân. Đây là một chủ đề “nóng”, cần thiết để các bên cùng lắng nghe và thảo luận.

Tại Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ cũng đã đưa ra 9 chỉ đạo, mà theo bà Trà My, "đều rất đúng và trúng", và bà kỳ vọng hội nghị sẽ được tổ chức một đến hai lần mỗi năm.
Tuy nhiên, theo bà Trà My, động lực phát triển không chỉ đến từ chính sách mà còn từ nhu cầu thị trường ngày càng cao. Bà khẳng định, ứng dụng khoa học công nghệ là yêu cầu sống còn.
Chủ tịch Tập đoàn Vinaseed phân tích: Ngày nay, xu thế tiêu dùng đã thay đổi, theo đó gạo ngon không còn là tiêu chí duy nhất, mà còn phải đáp ứng tiêu chí low-carbon (carbon thấp). Nhu cầu này không chỉ đến từ thị trường quốc tế, mà ngay cả thế hệ trẻ Việt Nam cũng đã thể hiện ý thức mạnh mẽ về môi trường. Vì vậy, doanh nghiệp và người nông dân buộc phải thay đổi và các nhà khoa học cần đồng hành để giải bài toán biến đổi khí hậu.
Bà Trà My cũng đặc biệt nhấn mạnh, ứng dụng khoa học công nghệ đã trở thành yêu cầu sống còn để nông dân nâng cao thu nhập và giảm phát thải. Đây cũng là hướng đi mà Tập đoàn PAN nói chung và Vinaseed nói riêng triển khai suốt 3 năm qua tại 6 vùng thuộc khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Diện tích áp dụng đã tăng dần, với mục tiêu đạt 50.000 hecta vào năm 2026, cao hơn nhiều so với 20.000 hecta của năm nay.

"Tập đoàn không chỉ chuyển giao giải pháp mà còn cam kết thu mua lúa low-carbon với giá cao và xuất khẩu gạo thương hiệu với giá từ 1.100 đến 1.200 USD/tấn, thậm chí hơn. Đây là chiến lược nhằm thâm nhập các thị trường khó tính nhất như Châu Âu. Hiện Vinaseed xuất khẩu đến gần 25 quốc gia", bà Trà My thông tin.
Mặc dù có chiến lược rõ ràng, nhưng theo bà Trà My, thuyết phục nông dân ban đầu là một thách thức không nhỏ. Tập đoàn PAN - một trong những tập đoàn lớn trong lĩnh vực nông nghiệp, thủy sản với 11.000 cán bộ công nhân viên và hợp tác với hàng vạn nông dân, đã phải áp dụng các cơ chế hỗ trợ như miễn phí dùng thử hoặc giảm 50% chi phí để bà con thấy được hiệu quả trước khi tin dùng.

Nhân dịp này, bà Trà My đề xuất Chính phủ có thêm chính sách hỗ trợ để tăng cường sự gắn kết giữa doanh nghiệp nông nghiệp và bà con nông dân.
Đáng mừng là trong 2 năm trở lại đây, công nghệ đã được ứng dụng sâu hơn vào sản xuất, với toàn bộ dữ liệu được ghi chép đầy đủ. Bà con tham gia chăm chỉ, ghi lại toàn bộ con số, tính trạng để việc ra quyết định dựa trên dữ liệu thay vì cảm tính.
"Ngày xưa làm nông phải trông trời, trông đất, trông mây, bây giờ trông data, trông số liệu", bà Trà My ví von.
Bà cũng đánh giá cao những định hướng về việc hình thành các câu lạc bộ nông dân - nơi người đứng đầu được tiếp cận kiến thức mới để lan tỏa nhanh hơn. Đây là kênh quan trọng giúp doanh nghiệp đưa bộ giải pháp đến nông dân, hỗ trợ họ giảm 25–30% giá thành, từ giống, thuốc, phân đến vốn; đồng thời giảm phát thải carbon. Theo bà, đây là câu chuyện dài hạn, đòi hỏi sự nỗ lực của tất cả các bên.
Nói về nguồn lực, bà Trà My cho rằng vốn là yếu tố then chốt. Bà bày tỏ sự phấn khởi khi Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước đưa ra nhiều giải pháp và định hướng mạnh mẽ. Về phía doanh nghiệp, cách duy nhất là hỗ trợ giảm đầu vào cho bà con giai đoạn đầu để xây dựng niềm tin. Sau đó, cần sự vào cuộc của nhiều bộ, ngành và hệ thống hợp tác xã để mô hình lan tỏa. Việc thành công đến đâu còn phụ thuộc vào truyền thông và vai trò của người đứng đầu tổ nhóm nông dân.
Về nhân lực, doanh nghiệp phải liên tục triển khai các giải pháp đào tạo phù hợp. Vinaseed và PAN phải huy động lực lượng lớn, tuyển thêm từ các trường đại học và thậm chí tuyển cả những người có kinh nghiệm lâu năm dù không có bằng cấp. Doanh nghiệp động viên họ đồng hành và triển khai đào tạo thường xuyên để bà con hiểu và làm theo. “Lòng tin không mua được bằng tiền, bắt buộc phải xông pha, và mọi người đều phải chung tay, rất bền bỉ, rất nỗ lực mới thành công được”, bà Trà My nói.

|
Box:
Bà Nguyễn Thị Trà My, Tổng Giám đốc Tập đoàn PAN kiến nghị tại Hội nghị
Thứ nhất, với một tập đoàn lớn nhất ở Việt Nam về ngành giống, tôi luôn chia sẻ với bà con nông dân rằng chuyển đổi số không hề phức tạp. Chuyển đổi số đơn giản là chọn được giống tốt, chọn được phân bón, chọn được thuốc và tìm được người mua – những thương lái tốt, giá cao. Làm được như vậy đã là chuyển đổi số thành công.
Giống tốt là trách nhiệm của chúng tôi. Về thuốc bảo vệ thực vật cũng như phân bón, Tập đoàn có khả năng tập hợp được những tên tuổi đầu ngành và hiện đã có gói giải pháp nông nghiệp. Vấn đề là làm sao để bà con nông dân có thể tiếp cận những giải pháp đó, để chúng tôi thu mua lại lúa với giá cao và xuất khẩu gạo mang thương hiệu Việt Nam. Chúng tôi mong muốn tập trung vào cạnh tranh bằng chất lượng thay vì số lượng.
Ngay khi có Nghị quyết 57, chúng tôi đã thành lập Viện Nghiên cứu Vinaseed (Vinaseed Research Institute - VRI) bằng cách tập hợp 4 trung tâm thành 1 viện lớn. Tôi mong muốn được hợp tác sử dụng tài nguyên, máy móc thiết bị tại các phòng thí nghiệm, các trung tâm, viện nghiên cứu đã được đầu tư hàng trăm thậm chí hàng nghìn tỉ đồng từ ngân sách để cùng nghiên cứu ra các giống cây trồng có chất lượng ngày càng cao và khả năng chống chịu tốt với biến đổi khí hậu. Tôi cũng kỳ vọng cơ chế cho hợp tác công – tư sẽ ngày càng cởi mở để chúng tôi tận dụng tối ưu được nguồn lực từ máy móc thiết bị trang bị từ ngân sách hiện có.
Vấn đề thứ hai là nguồn nhân lực. Công nghệ cao là cần thiết, nhưng quan trọng hơn là các ngành như khoa học đất hiện nay gần như không còn người học. Chúng ta phải nghĩ cách để những ngành như vậy không bị mất đi. Từ phía doanh nghiệp, chúng tôi từ nhiều năm nay đã tài trợ hàng tỉ đồng mỗi năm cho một số trường đại học ngành nông nghiệp để trao học bổng, hợp tác nghiên cứu, hợp tác đào tạo nhằm thúc đẩy nguồn nhân lực cho ngành nông nghiệp.
Vấn đề thứ ba là xuất khẩu. Cần làm sao để các nhà hoạch định chính sách, các bộ, ban, ngành đồng hành cùng doanh nghiệp, qua đó củng cố và nâng tầm thương hiệu Việt Nam. Và quan trọng hơn là các doanh nghiệp Việt Nam đoàn kết, cùng hỗ trợ lẫn nhau khi ra thị trường thế giới. Chỉ có như vậy mới tạo được vị thế với các đối tác quốc tế thay vì chỉ hành động một cách đơn lẻ. Khi làm việc với các đối tác tại Châu Á như Nhật Bản, Đài Loan, Trung Quốc, tôi thấy họ làm rất tốt việc này.
Các đối tác đang làm việc với PAN hay Vinaseed đều có sự hậu thuẫn rất lớn từ Chính phủ của họ, cùng sự tham gia tích cực của các hiệp hội doanh nghiệp, thậm chí có những doanh nghiệp lớn được Chính phủ giao hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ khi đưa sản phẩm ra chinh phục thị trường thế giới.
|